Godenschemering

In 1953 verscheen het boekje Gottesfinsternis (‘Godsverduistering’) van de bekende joodse godsdienstfilosoof Martin Buber. Daarin betoogde hij dat er iets tussen God en de moderne mens is geschoven dat deze relatie ernstig verstoort. God is daardoor ongrijpbaar geworden voor de mens.

Drie jaar later werd het indrukwekkende boek Als de goden zwijgen van de grote Nederlandse theoloog K.H. Miskotte gepubliceerd. Hij beschrijft hierin, na de heiden, de jood en de christen, een vierde type mens: de onechte nihilist. Deze mens ontkent het bestaan van God niet, maar Gods aanwezigheid zegt hem niets meer.

En in dit voorjaar zag het zeer leesbare boek Godenschemering het licht, geschreven door de Vlaamse theoloog Daniël De Waele. Hij analyseert het geëvolueerde geloof in God dat eindigt met de ‘dood van God’. Maar tegelijkertijd ziet hij ook een geloof dat een blijvende zoektocht is naar de levende Ene.

De drie genoemde boeken spelen op het raakvlak van de (in vaktaal) zogenaamde apofatische en de katafatische theologie. De apofatische denkwijze stelt dat God niet te kennen is; Hij blijft voor ons verborgen. Daarentegen probeert de katafatische theologie God te beschrijven, waardoor hij voor de mens ‘te vatten’ is.

Met beide denkwijzen zullen we deze Leerhuisavond kennismaken. Ook zullen we proberen te ontdekken of er een rode draad is die de drie genoemde boeken verbindt.Tenslotte willen we vaststellen wat de waarde is van het boek van De Waele voor onszelf. Natuurlijk mag het boek van tevoren gelezen worden, maar dat is geen noodzaak. De avond is ook bedoeld om het boek juist te gáán lezen.